ปัจจุบันนี้ อุปกรณ์เครื่องใช้ที่เราใช้อยู่ในปัจจุบัน นอกจากพลาสติกแล้ว หลายๆชิ้นมักจะมีโลหะเป็นส่วนประกอบ ไม่ว่าจะเป็น อลูมิเนียม เหล็ก และอื่นๆ แต่วัสดุที่มีคุณสมบัติพิเศษที่เราจะมาคุยกันในวันนี้ก็คือ สแตนเลส
รู้จักกับสแตนเลสสตีล
สแตนเลส สตีล คืออะไร ? สแตนเลส หรือเหล็กกล้าไร้สนิม เป็นโลหะชนิดหนึ่งที่เกิดขึ้นจากการพบปัญหาที่สำคัญของเหล็ก ที่มักจะขึ้นสนิมเมื่อมีการใช้งานเป็นระยะเวลานานๆ ดังนั้นสแตนเลส จึงเป็นโลหะที่ได้พัฒนาขึ้นมาเพื่อแก้ปัญหานี้
ซึ่งการผลิตสแตนเลสสตีล นั้นจะเป็นการผสมส่วนผสมต่าง ๆ หลายอย่างเข้าไปในเนื้อโลหะ โดยที่สามารถพบได้บ่อยก็คือ คาร์บอน เหล็ก โครเมี่ยม นิกเกิล ไนโตรเจน ซัลเฟอ ทองแดง ซิลิกอน และอื่นๆ
โดยที่โครเมี่ยมนี่เองที่เป็นตัวที่ทำให้โลหะที่ผลิตออกมาไม่เป็นสนิม เพราะออกซิเจนในอากาศทำปฎิกิริยากับโครเมี่ยมในเนื้อโลหะ ทำให้มีฟิล์มบางๆ เคลือบผิวไว้ช่วยป้องกันความเสียหายให้กับเนื้อโลหะได้เป็นอย่างดี จึงสามารถทนต่อการกัดกร่อนได้ดีนั่นเอง
จุดเด่นของสแตนเลส สตีล
- สามารถทนอุณหภูมิได้ดีทั้งสูงและต่ำ
- สามารถขึ้นรูปได้ง่าย
- มีความแข็งแรงทนทาน
- สามารถทำความสะอาดและบำรุงรักษาได้ง่าย
- สามารถใช้งานได้ยาวนาน
- มีความสวยงาม เพราะสแตนเลสมีความเงางาม
- รีไซเคิ่ลได้ เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม
นอกจากนี้สแตนเลสเอง ไม่ได้ถูกพัฒนาขึ้นมาเพียงชนิดเดียว ซึ่งปัจจุบันสแตนเลสก็มีอยู่หลายประเภท ซึ่งจะแตกต่างกันออกไปตามขั้นตอนการผลิตและส่วนประกอบของโลหะ ซึ่งจะแบ่งออกเป็น 5 ประเภทหลักๆ ดังนี้
ประเภทของสแตนเลส
1. สแตนเลสกลุ่มออสเตนนิติค (Austenitic)
เป็นสแตนเลสชนิดแรกที่มีจุดเด่นที่ ความทนทานต่อการกัดกร่อน สามารถขึ้นรูปได้ดี สามารถนำมาใช้กับงานที่ต้องการความสะอาด และมีคุณสมบัติที่แม่เหล็กดูดไม่ติด ตัวอย่างของอุปกรณ์ที่ใช้สแตนเลสชนิดนี้คือ อุปกรณ์ครัว เครื่องใช้
สำหรับสแตนเลสประเภทนี้จะมีส่วนผสมของโครเมี่ยมประมาณ 16% คาร์บอนไม่เกิน 0.15% และนิกเกิลประมาณอีก 8% ตัวอย่างของสแตนเลสชนิดนี้คือ SS200, SS304 โดยที่เกรด SS304 มักจะเป็นเกรดที่นิยมใช้งานมากที่สุด
2. สแตนเลสกลุ่มเฟอร์ริติค (Ferritic)
สแตนเลสกลุ่มนี้จะเป็นกลุ่มที่พบเห็นการใช้งานได้มากรองลงมา สามารถทนความร้อนได้สูง ทนต่อการกัดกร่อน แม่เหล็กดูดติดได้ มักนำมาผลิตเป็นเครื่องใช้ต่าง ๆ เช่น เฟอร์นิเจอร์ ถังน้ำ เครื่องครัว
สำหรับสแตนเลสกลุ่มนี้จะมีส่วนประกอบเป็นโครเมี่ยมประมาณ 10.5 – 27% มีคาร์บอนเล็กน้อย และนิกเกิลเล็กน้อยหรือไม่มีเลย
3. สแตนเลสกลุ่มมาร์เทนซิติค (Martensitic)
เป็นสแตนเลสกลุ่มที่มีจุดเด่นที่ความทนทาน ใช้งานได้ยาวนาน ทนต่อการกัดกร่อนได้ปานกลาง แม่เหล็กสามารถดูดติดได้ แต่ก็มีข้อจำกัดในการเชื่อม
สำหรับแสตนเลสกลุ่มนี้จะมีส่วนประกอบเป็นโครเมี่ยมประมาณ 12 – 14% คาร์บอนผสมอยู่ปานกลาง และลิบดินัม 0.2 – 1% และไม่ได้ผสมนิกเกิล
4. สแตนเลสกลุ่มดูเพล็กซ์ (Duplex Stainless Steel)
เป็นสแตนเลสกลุ่มที่มีจุดเด่นที่ ความทนทานต่อการกัดกร่อนและการแตกร้าวได้ดีมาก ใช้งานได้ดีในสภาพแวดล้อมที่มีกรดหรือด่าง เช่น บรรยากาศแวดล้อมที่มีคลอไรด์ ใช้งานได้ดีกับงานเชื่อมและขึ้นรูป
สำหรับสแตนเลสกลุ่มนี้จะมีส่วนผสมเป็น โครเมี่ยมประมาณ 19 – 28% โมลิบดินั่มมากกว่า 5% และนิกเกิล
5. สแตนเลสที่เพิ่มความแข็งด้วยการตกผลึก
เป็นสแตนเลสกลุ่มที่มีจุดเด่นด้าน ความแข็งแรง ทนต่อการกัดกร่อน สามารถขึ้นรูปและชุบแข็งได้ง่าย จึงถูกมักมาสร้างเป็นแกนของสิ่งต่างๆ อาทิเช่น ปั้ม หัววาล์ว
สำหรับสแตนเลสกลุ่มนี้จะมีส่วนผสมเป็นโครเมี่ยมประมาณ 17% นิกเกิล 4% และใส่ไนโอเบียมกับทองแดงเล็กน้อย
สินค้า เคเบิ้ลแกลนแสตนเลส ของเราก็ได้รับการผลิตขึ้นจากสแตนเลส 304 เช่นกัน ดังนั้นจึงมั่นใจได้ว่า ทนทานไม่เป็นสนิม
ที่มา :
https://www.unifiedalloys.com/blog/what-is-stainless-steel/
https://th.wikipedia.org/